اپراتور انرژی بریتانیا نقشه راه دستیابی به انرژی پاک و کربنخنثی را منتشر کرد.
اپراتور ملی سامانه انرژی بریتانیا (NESO) در گزارشی با عنوان «سناریوهای آینده انرژی ۲۰۲۵: مسیرهایی به سوی کربنخنثی» مجموعهای از مسیرهای پیشنهادی برای کاهش انتشار کربن در سیستم انرژی بریتانیا تا سال ۲۰۵۰ و دستیابی به برق پاک تا سال ۲۰۳۰ را ارائه کرده است.
این گزارش که همزمان با «برنامه اقدام انرژی پاک ۲۰۳۰» منتشر شده، خواستار «اقداماتی جسورانه و پایدار» در تمامی بخشهای اقتصادی است و گازهای سبز، الکتریکیسازی، انعطافپذیری در سمت تقاضا و سرمایهگذاری در زیرساختها را عوامل کلیدی موفقیت میداند.
کلر دایکتا، مدیر استراتژی و سیاستگذاری در NESO، نهادی مستقل و عمومی که مسئول مدیریت شبکههای انرژی بریتانیاست، میگوید بریتانیا وارد عصر جدیدی از گذار انرژی شده که در قالب چهار موج تعریف میشود: پایهگذاری، شتابگیری، رشد و افق.
او افزود: «دستیابی به یک سیستم برق پاک تا سال ۲۰۳۰ نقطهعطف مهمی است، اما کارهای زیادی باقی مانده. سالهای پیش رو از نظر پیشرفت و آمادگی برای موجهای بعدی حیاتی هستند.«
سناریوهای ارائهشده در این گزارش نه پیشبینی بلکه مدلسازیهایی هستند که پیامدهای تصمیمگیریهای مختلف را بررسی میکنند. این سناریوها بر نیاز به سرمایهگذاری هماهنگ در انرژیهای تجدیدپذیر، سوختهای کمکربن و برنامهریزی راهبردی برای زیرساختهای برق، گاز، هیدروژن و جذب کربن تأکید دارند.
در هر سه سناریوی همسو با هدف کربنخنثی — «گذار همهجانبه»، «مشارکت الکتریکی» و «تکامل هیدروژن» — استفاده از گازهای فسیلی بدون جذب کربن تا سال ۲۰۵۰ بهطور کامل حذف میشود.
NESO به نقش فزاینده گازهای کمکربن در همه مسیرها، بهویژه هیدروژن و بیومتان، اشاره کرده است. در سناریوی «گذار همهجانبه»، تقاضا برای هیدروژن تا سال ۲۰۵۰ به ۱۱۹ تراواتساعت میرسد و بیومتان نیز در مقیاس بالا به شبکههای گاز موجود تزریق میشود.
جیمز ارل، مدیرعامل شرکت شبکههای آینده انرژی، در واکنش به این گزارش گفت: «با استناد به پایهای متنوع و روبهرشد از شواهد، گزارش NESO نقش حیاتی شبکههای گاز بریتانیا را در شتابدهی به مسیر دستیابی به انرژی پاک تا ۲۰۳۰ و کربنخنثی تا ۲۰۵۰ برجسته میکند.»
او افزود: «کاملاً مشخص است که برای تحقق اهداف اقلیمی بلندپروازانه، باید از تمام ابزارهای موجود استفاده کنیم، از جمله زیرساخت گازی پیشرفته کشور.»
ارل همچنین تأکید کرد که این گزارش «نقش روشن و در حال گسترشی برای گازهای سبز، بهویژه در افزایش چشمگیر حجم بیومتان» ترسیم میکند و گفت پذیرش گازهایی چون هیدروژن و بیومتان میتواند «فرآیند کاهش انتشار کربن را تسریع کرده، امنیت انرژی را تقویت کند، رشد اقتصادی ایجاد کند و اختلال در زندگی مردم را به حداقل برساند.»
با این حال، برخی کارشناسان نسبت به محدودیتهای عملی استفاده از گازهای سبز برای گرمایش هشدار دادهاند. کمیته تغییرات اقلیمی (CCC) در آخرین گزارش خود اعلام کرده بریتانیا همچنان «بهطور قابلتوجهی از مسیر اهداف کاهش کربن در بخش گرمایش منحرف شده» و دلایل آن را در استقبال پایین از پمپهای حرارتی و قیمت بالای برق نسبت به گاز عنوان کرده است.»
این کمیته همچنین اعلام کرد که هیدروژن به احتمال زیاد نقش گستردهای در گرمایش خانگی نخواهد داشت و خواستار تمرکز بیشتر بر الکتریکیسازی از طریق پمپهای حرارتی و بهبود بهرهوری انرژی شد.
گزارش NESO بیان میکند که توسعه زیرساختهای بیومتان و هیدروژن نیازمند شفافیت فوری در سیاستگذاری و سازوکارهای بازار است. در مسیر «تکامل هیدروژن»، تولید هیدروژن الکترولیتی ممکن است تا سال ۲۰۵۰ به ۱۷۳ تراوات ساعت برسد که مستلزم راهاندازی یک شبکه ملی هیدروژن و نصب دیگهای بخار هیدروژنی در منازل، در کنار کربنزدایی صنعتی است.
در همه سناریوها،NESO بر اهمیت برنامهریزی جامع و استفاده از فناوریهای هوشمند تأکید دارد. تنها با استفاده از انعطافپذیری در سمت تقاضا، میتوان اوج تقاضای برق را تا سال ۲۰۵۰ به میزان ۵۴٪ کاهش داد. همچنین، فناوریهای «خودرو به شبکه» میتوانند تا ۴۱ گیگاوات ظرفیت انعطافپذیری فراهم کنند.
مدلسازی NESO نشان میدهد که مسیر رسیدن به کربنخنثی میتواند الگوی سرمایهگذاری را تغییر دهد — از هزینههای جاری برای واردات سوختهای فسیلی به سرمایهگذاری در فناوریها و زیرساختهای کمکربن. این تغییر میتواند مصرفکنندگان را از شوکهای قیمتی محافظت کرده و فرصتهایی برای رشد اقتصادی و اشتغال ماهر در سراسر کشور فراهم کند.
تنها مسیر «گذار همهجانبه» قادر است هر دو هدف مشارکتهای تعیینشده ملی برای سالهای ۲۰۳۰ و ۲۰۳۵ را برآورده کند. این مسیر بر ترکیبی گسترده از الکتریکیسازی، سوختهای کمکربن و بهکارگیری زودهنگام فناوریهای جذب کربن و انتشار منفی مانند BECCS )زیستانرژی با جذب و ذخیرهسازی کربن) تکیه دارد.
منبع:gasworld